Beleidsdoel

Activiteiten

Stedelijk beheer

1. Wij voldoen aan onze zorgplicht voor een veilige fysieke openbare ruimte door optimaal en duurzaam beheer.

1.1 We zorgen voor structureel beheer van bovengrondse infra, wegen en pleinen, bruggen, tunnels en viaducten, verlichting, vaarwegen, watergangen en vijvers en van de ondergrondse infra: riolering, kabels en leidingen, (toekomstige) afvalcontainers.
1.2 We voeren een vervangingsprogramma openbare ruimte uit op basis van het Integraal Beheerplan Openbare Ruimte 2019-2028.

1.3  De aanpak van de essentaksterfte bestaat uit het kappen van onveilig geworden essen en het snoeien van de overige aangetaste essen. In het 4e kwartaal 2019 worden alle essen opnieuw geïnspecteerd. Over de uitkomst en de aanpak vanaf 2020 wordt uw raad met een raadsinformatiebrief geïnformeerd.

1.4 We voeren vastgestelde beheerplannen uit. Voor het bosgebied Berg stellen we een nieuw beheerplan op. We gaan verder met de uitvoering van het beheerplan voor Nimmerdor.
1.5 In 2019 is de derde behandelronde van de invasieve exoot Japanse Duizendknoop, met glyfosaat uitgevoerd. Op basis van een evaluatie bepalen we de vervolgaanpak vanaf 2020. Preventiemaatregelen en monitoring lopen in ieder geval door.
1.6 Bij de bestrijding van de eikenprocessie-rups in 2019 hebben we gemerkt dat het met het toenemende aantal besmette eiken steeds lastiger wordt deze plaag te beheersen. In het najaar 2019 zijn wij daarom  met uw raad in gesprek gegaan over de ervaringen van de afgelopen jaren en de mogelijke alternatieven in de aanpak voor de bestrijding van de eikenprocessierups vanaf 2020.

2. Onze inwoners zijn tevreden over (het beheer van) de openbare ruimte in de stad.

2.1  We voeren wijkonderhoud uit voor bomen en groen, speelvoorzieningen en straatreiniging wat voldoet aan de gestelde normen van technische kwaliteit, netheid en beeldkwaliteit, aangepast aan de functie van het gebied.
2.2 Voor alle wijken zijn samen met ouders en kinderen speelruimtekaarten opgesteld, behalve voor Vathorst. Hier werken we nog aan deze kaart.  Per wijk ligt er hierdoor een plan voor de toekomstige speelruimten, die we in de komende jaren tot uitvoering brengen.
2.3 Voor de uitvoering van de motie 2019-081M "Groen en kindvriendelijk Neptunusplein" worden bewoners, ondernemers en bezoekers tijdens een inspiratiemiddag/-avond gevraagd mee te denken over het opwaarderen van het Neptunusplein. Daarmee wordt een proces gestart om tot een definitief ontwerp te komen, waarmee vergroenen van het plein,  verkeersveiligheid op het plein en kindvriende-lijkheid, zoals het weren van doorgaand fiets-verkeer en veiliger routes naar de buurtspeel-plekken in De Keyserstraat en op het Krajicek-court, worden gerealiseerd.

3. Wij hechten aan groene en leefbare wijken die voorbereid zijn op veranderingen in het klimaat.

3.1 We gaan verder met de uitvoering van projecten voortkomend uit de Groenvisie, zoals het maken van de Groenstructuurkaart en het Groencompensatiebeleid. Tevens voeren we, met de extra middelen vanaf 2019 uit het Coalitieakkoord, het programma Klimaat-bestendige en Groene Stad uit. Daarmee zetten we in op vergroening, klimaatbestendig-heid, biodiversiteit en recreatie in de stad.
3.2 Bij vervangingen, herinrichtingen, inbreidingen en gebiedsontwikkeling houden we rekening met het toekomstige klimaat  (meer hitte, droogte, wateroverlast en vergroten van biodiversiteit). Dit doen we door ruimte te maken voor de opvang en infiltratie van regenwater, ruimte te maken voor groen en uitvoering te geven aan de moties  'steenbreek plus' en 'regenwater in de tuin'.
3.3 We herplanten bomen met de middelen uit het bomenfonds. Daarbij streven we naar een zo groot mogelijke variëteit ten behoeve van biodiversiteit. We hebben een raamovereen-komst gesloten met meerdere aannemers voor het weghalen van stobben en het planten van bomen. Dit betreft een aanpak over meerdere jaren.
3.4 We stimuleren en ondersteunen het ver-groenen van schoolpleinen. Klimaatbestendig inrichten is daarbij een belangrijk aandachtspunt.
3.5 We realiseren in de periode 2019-2022 jaarlijks 2 buurttuinen. Hiermee zorgen we voor groene, koele, biodiverse en prettige ontmoetingsplekken in de wijk. We sluiten niet aan bij het "Tiny Forest" project van IVN, omdat uit de pilot is gebleken dat we door de vele randvoorwaarden van IVN niet kunnen aansluiten op de wensen van onze bewoners.
3.6 We werken aan bewustwording bij onze inwoners over de gevolgen van klimaat-verandering en bieden handelingsperspectief aan bewoners en bedrijven om bij te dragen aan een klimaatbestendige en biodiverse inrichting van hun eigen gebouwen en tuinen/eigen omgeving.
3.7 We werken aan een waarneembare toename van kenmerkende planten- en dierensoorten in Amersfoort in 2030.
3.8 We doen onderzoek naar onze kwetsbaar-heden voor klimaatverandering door bijvoor-beeld klimaatstresstesten uit te voeren op wijkniveau. Kennis uit onderzoeken nemen we mee in gebiedsplannen en projecten in de openbare ruimte. We betrekken de stad bij dialoog over klimaatrisico’s.  
3.9 We investeren in het versterken en uitbreiden van het netwerk 'klimaatbestendige stad' door in te zetten op community management.

4. Wij stimuleren en faciliteren zelfbeheer door bewoners. Door het ondersteunen van initiatieven van burgers willen wij hun betrokkenheid bij de leefomgeving vergroten.

4.1 We stimuleren zelfbeheer met het motto 'ja graag'. We hanteren spelregels en bieden ondersteuning bij het opstarten van initiatieven van bewoners, met onze eigen adviseurs en gebiedsbeheerders, maar ook via een raamovereenkomst met groene organisaties en onze eigen wijkonderhouds-aannemers.
4.2 In Amersfoort zijn veel vrijwilligers bezig met groen. Wij houden contact met hen en faciliteren ze waar nodig.
4.3  We nemen deel aan een provinciaal net-werk voor promotie van zelfbeheer "Groen aan de Buurt'. We brengen met name onze ervaring en expertise in om andere gemeenten te helpen.

Milieu

5. Wij streven naar een afvalloze stad in 2030. Amersfoort wil in 2020 minimaal 70% van het huishoudelijk afval gescheiden inzamelen.

5.1 We zetten de stadsbrede uitrol van het inzamelsysteem "Omgekeerd inzamelen" voort. We verwachten dit in de eerste helft van 2021 af te ronden. Hiermee kunnen we de verwachte stijging van kosten voor afvalverbranding mogelijk opvangen.
5.2 We maken een tussenevaluatie van de invoering van omgekeerd inzamelen in het tweede kwartaal van 2020 en we zoeken oplossingen voor eventuele problemen, we informeren de raad hierover.
5.3 We maken een voorstel voor de uitvoering van motie 2019-113M "bijplaatsen niet wenselijk". Dit wordt meegenomen met de tussenevaluatie van de invoering van omgekeerd inzamelen.
5.4 We gaan een raadsvoorstel "Actualisatie visie stad zonder afval in 2030" maken in het vierde kwartaal van 2020 en maken inzichtelijk wat nog meer nodig is om in 2030 een afvalloze stad te realiseren op het gebied van huishoudelijk afval.  
5.5. Begin 2020 (eerste kwartaal) ronden we de uitvoering van de pilot inzameling grondstoffen (PMD, papier en GFT) in de hoogbouw af, we informeren de raad hierover .
5.6. Wij verbeteren de mogelijkheden voor het scheiden van afval in de binnenstad en bij gestapelde bouw, ook voor GFT. Dit wordt uitgewerkt in het raadsvoorstel Uitwerkingsplan inzamelen grondstoffen in de hoogbouw in de hele stad 2019-2022.
5.7 In 2020 starten we met een communicatiecampagne inzameling afval en grondstoffen. Deze campagne gaat lopen van 2020 tot 2022.     
5.8 Via de Afval Verwijdering Utrecht (AVU) regelen we dat de huishoudelijke afvalstoffen en de grondstoffen op een verantwoorde manier worden verwerkt. Jaarlijks ontvangt de raad de AVU begroting en de AVU jaarrekening. Veranderende marktomstandigheden kunnen leiden tot prijsverhogingen bij het sluiten van nieuwe contracten middels aanbestedingen. Dit speelt bij een nieuw contract met AVU voor GFT en restafval per 2021, zie ook bij risico's. Wij hebben uw raad hier eerder over geïnformeerd.  
5.9 De gemeente voert jaarlijks een aantal zwerfafvalprojecten uit. Hiervoor ontvangen we subsidie van Nedvang.
5.10 Het vernieuwen/aanpassen en/of verplaatsen van ROVA heeft hoge prioriteit. Najaar 2019 wordt de business case verplaatsing van ROVA en de locatie Vinkenhoef voor nieuwbouw verder uitgewerkt. Hiervoor is een reserve ingesteld 'ontwikkeling langs Eem en spoor'.  

6. Een gezonde en schone lucht in Amersfoort. Hierbij hebben we aandacht voor de verschillende bronnen van verontreiniging.  

6.1 Uitvoering van de maatregelen uit de Aanpak Luchtkwaliteit die in 2019 is vastgesteld (en het Actieprogramma Luchtkwaliteit 2016-2020 vervangt). Hiermee nemen we ook deel aan het landelijke Schone Lucht Akkoord, samen met het Rijk en o.a. Provincie Utrecht en de gemeenten Utrecht en Hilversum.

6.2 Voortzetting van activiteiten gericht op bewustwording van schadelijke gezondheidseffecten van houtrook en ontwikkeling van handelingsperspectief (beoordelingskader) in samenwerking met o.a. het Rijk, provincie Utrecht en instanties als VNG en Longfonds.

6.3 Zie het onderdeel Mobiliteit voor hoe we werken aan innovatie en schone vormen van persoons- en goederenvervoer.

6.4 Voortzetten van de monitoring van de luchtkwaliteit met berekeningen via de landelijke monitoringstool en met lokale metingen met Palmes buisjes

7. Amersfoort is en blijft een gezonde en veilige stad. Ook de basiskwaliteit voor geluid, bodem en veiligheid is in orde. Waar mogelijk maken we Amersfoort stiller, schoner en veiliger.

7.1 Voortzetten van de geluidsanering van hoog belaste woningen op de zgn. B-lijst. We vragen subsidie aan voor alle resterende saneringswoningen.
7.2 Voortzetten van de uitvoering van de maatregelen uit het Geluidsplan ter beperking van omgevingslawaai - Actieplan geluid 2018-2023.
7.3 We werken met rijksmiddelen aan de afspraken en ambities uit het “Convenant Bodem en Ondergrond 2016-2020” om de bodem actief te beheren en deze te gebruiken als onderdeel van het natuurlijk systeem om bij te dragen aan een gezonde leefomgeving, de energietransitie en klimaatadaptatie. Door onder andere de aanpak van spoedlocaties, de bestaande werkvoorraad van verontreinigde locaties, het geven van gebruiksadviezen voor diffuse verontreiniging, nazorg en monitoring wordt hieraan invulling gegeven. In 2020 vindt een grote sanering van het VETgas terrein plaats.  
7.4 De bodem levert een belangrijke bijdrage aan de energietransitie, zie verder ook bij onderdeel 'energietransitie'.Voor de verschillende vormen van bodemenergie (WKO open, WKO gesloten, geothermie) wordt gezocht naar een optimale ordening van de ondergrond samen met de andere functies.
 7.5 Met gebiedspartners zoals het Waterschap, werken we samen in de Blue Deal. Voor de grondwaterbeschermings-gebieden werken we met de Provincie en Vitens aan gebiedsdossiers. De Regionale Uitvoeringsdienst Utrecht ondersteunt de gemeente bij het uitvoeren van de bodemtaken.
7.6 We blijven bij het Rijk aandringen (samen met de andere spoorgemeenten) op het naleven van de wettelijk toegestane aantallen gevaarlijke stoffen over het spoor.

8. Onze inwoners hebben waardering voor,  kennis van en inzicht in natuur en duurzaamheid en kunnen dat een plek geven in hun keuzes en gedrag.

8.1 Via het Centrum voor Natuur en Milieu Educatie (CNME) in het Groene Huis faciliteren we scholen en kinderopvang bij het geven van natuur- en milieueducatie: van natuurbeleving tot en met het verduurzamen van hun organisatie.
8.2 In Het Groene Huis vinden onze inwoners informatie, inspirerende activiteiten en een ontmoetingsplek rond natuur en duurzaamheid. Dit doen we onder andere met wisselende exposities. Momenteel is er een expositie over circulaire economie.  
8.3 Met vrijwilligers en sociale activering dragen we bij aan het (ecologisch) beheer van het landgoed ter ondersteuning van de educatieve activiteiten en natuurgerichte recreatie in en om Het Groene Huis.

Duurzaamheid

9. We nemen vanzelfsprekend als gemeente onze maatschappelijk verantwoordelijkheid en geven het goede voorbeeld op de verschillende relevante beleidsterreinen.

9.1 Duurzame ontwikkeling raakt alle beleidsprogramma's van de gemeentelijke begroting en komt daar tot uitvoering. In lijn van het deelakkoord duurzaamheid stimuleren we medewerkers en leiden we ze daar waar nodig op, zodat duurzaamheid nog betere geïntegreerd wordt binnen de verschillende (beleids)-terreinen. In 2020 ligt de focus op het vergroten van de kennis en kunde op het vlak van duurzaam, CO2-neutraal en circulair inkopen voor de openbare buitenruimte en het realiseren van energieneutrale of -leverende nieuwbouw. We continueren onze inzet op het vergroten van de kennis rond duurzame gebiedsontwikkeling.

10. We informeren bewoners, ondernemers en stakeholders en werken actief met hen samen in de transitie naar een duurzame stad.

10.1 In 2020 blijven we inzetten op het informeren en stimuleren van bewoners, ondernemers en stakeholders. Dit in lijn met de kaders die de gemeenteraad heeft meegegeven in het deelakkoord duurzaamheid.
10.2 Onze communicatieaanpak uit 2019 wordt voorgezet om aan de hand van goede voorbeelden van bewoners, andere bewoners inspireren om ook (kleine) stappen te ondernemen die bijdragen aan de transitie naar een duurzame stad. De activiteiten die worden georganiseerd richten zich op innovatie, bedrijvigheid, voorlichting en onderwijs.

11. Samen met bewoners en ondernemers werken aan de verduurzaming van Amersfoort door het stimuleren van innovaties op het gebied van duurzame energie, energiebesparing en  circulaire economie.

11.1 We zetten in op doelgerichte projecten en ondersteunen initiatieven van de stad rond wind- en zonne-energie, warmte en besparing van energie. We stellen in 2020 opnieuw budget beschikbaar als co-financiering voor innovatieve en duurzame projecten in de vorm van het Toekomstfonds Duurzame Ontwikkeling.

12. We monitoren de voortgang en toetsen dit aan het einddoel.

12.1 In 2019 is voor het eerst de duurzaamheidsrapportage opgesteld. Deze rapportage wordt jaarlijks verbeterd. Ook in 2020 zal een slag gemaakt worden. In 2020 hopen we beter de koppeling te kunnen maken tussen beleidsvoornemens, de uitvoering  en de impact op de CO2 uitstoot van deze activiteiten.

Energietransitie

13. We werken verder aan de ambitie om een CO2-neutrale stad te zijn. We werken samen en benutten kansen op landelijk, provinciaal, regionaal en lokaal niveau.

13.1 We benutten subsidiemogelijkheden vanuit het Rijk zoveel mogelijk en stimuleren inwoners en bedrijven dit ook te doen.
13.2 Met de Utrechtse gemeenten van regio Amersfoort stellen we een Regionale Energiestrategie op.
13.3 Voor het uitvoeren van de transitie naar duurzame verwarming wordt intensief samengewerkt met de woningcorporaties. In de Samen Duurzaam Deal zijn afspraken gemaakt over rollen en verantwoordelijkheden van partijen voor de eerste vier jaar. In de Deal is gezamenlijk commitment uitgesproken over de uitgangspunten van de Warmtevisie en het Deltaplan Wonen. Voor de wijk Schothorst-Zuid zijn afspraken gemaakt over de uitvoering. Een gezamenlijke projectorganisatie wordt opgezet die invulling zal geven aan de uitvoering.
13.4 We gaan verder met het opstellen van warmteplannen voor de volgende wijken uit de routekaart zoals deze beschreven staat in de warmtevisie. We doen dit samen met bewoners, gebouweigenaren en technische partners.
13.5 In Schothorst-Zuid worden de eerste stappen gezet richting uitvoering van het warmteplan. De gemeente werkt hierbij intensief samen met de corporaties in een gezamenlijke projectorganisatie. De termijn  waarop de concrete uitvoering start is afhankelijk van het wel of niet verkrijgen van de aangevraagde rijksbijdrage in het kader van de pilots aardgasvrije wijken.
13.6 Samen met het bedrijfsleven willen we belemmeringen wegnemen afspraken maken en zodat gezamenlijke initiatieven op het gebied van CO2 neutraliteit en circulaire economie een vervolgfase in kunnen. Dit doen we onder de noemer 033 Samen Duurzaam Deals. We sluiten aan bij plannen van aanpak van de bedrijventerreinen. De gemeente zet hiervoor een projectleider in.  
13.7 We ondersteunen en faciliteren energiecoöperaties en bewonersinitiatieven in de stad. De gemeente zet hiervoor een projectleider in.

14. We stellen kaders op voor de transitie naar duurzame warmte.

14.1 We gaan verder met het opstellen van wijkwarmteplannen voor de volgende wijken uit de routekaart zoals deze beschreven staat in de warmtevisie. We doen dit samen met bewoners, gebouweigenaren en technische partners.
14.2 De gemeente Amersfoort bepaalt welke rol zij inneemt bij de aanleg van warmtenetten en betrekt daar de raad vroegtijdig bij in lijn met de motie die daarover is aangenomen bij de vaststelling van de warmtevisie. Voor geothermie werken we samen met de provincie om het ministerie van EZK te adviseren bij opsporingsvergunningen. Indien nodig ontwikkelen we samen met de regio nieuw beleid om  de ontwikkelingen voor geothermie te faciliteren. Uitgangspunt hierbij is dat we zorgdragen dat  aardwarmte op een veilige en verantwoorde manier kan worden geëxploiteerd en aansluit bij andere belangen in boven- en ondergrond.
14.3 We adviseren en ondersteunen bij het realiseren van energieneutrale of -leverende nieuwbouwprojecten met een lage MPG door dit te borgen in het planproces en door het benutten van de wettelijke mogelijkheden.

We willen particuliere woningeigenaren ontzorgen bij het nemen van maatregelen voor verduurzaming van de eigen woning.  

14.4 Onafhankelijke informatievoorziening is van groot belang voor het vertrouwen van particuliere huiseigenaren in de mogelijkheden om de omschakeling te maken naar aardgasvrij. Huiseigenaren kunnen hiervoor terecht bij het energieloket in de gemeente.
14.5 We werken samen met 033Energie en de Klimaatmissie in het aanbieden van Nul-op-de-Meter proposities voor particuliere huiseigenaren. Daarnaast stimuleren we de ontwikkeling van proposities om tot spijtvrije maatregelen te komen om de warmtevraag in de gebouwde omgeving te reduceren en duurzaam op te wekken.

15. Het betaalbaar maken van de energietransitie voor  particuliere woningeigenaren.

15.1 Samen met de EBU, provincie en Eemlandregio werken we verder aan goede financieringsregelingen voor particuliere woningeigenaren in navolging van de regeling voor VvE's. Daarbij kunnen incidentele garantstellingen van de gemeente noodzakelijk zijn.

16. Het opwekken van energie is duurzaam.

16.1 We werken verder aan de uitvoering van duurzame energielandschappen door samen met initiatiefnemers voor windmolens en zonnevelden zorgvuldig te zoeken naar de juiste locatie, ecologische inpassing en bewonersparticipatie.
16.2 We zorgen ervoor dat bij de energie-transitie zorgvuldig wordt omgegaan met beschermde planten en dieren door een stadsbrede aanpak.
16.3 Samen met het bedrijfsleven willen we belemmeringen wegnemen afspraken maken en zodat gezamenlijke initiatieven op het gebied van CO2 neutraliteit en circulaire economie een vervolgfase in kunnen. Dit doen we onder de noemer 033 Samen Duurzaam Deals. We sluiten aan bij plannen van aanpak van de bedrijventerreinen. De gemeente zet hiervoor een projectleider in.  
16.4 We onderzoeken de opties om innovatieve toepassingen als het plaatsen van asfaltcollectoren in wegen voor warmte- en koudeopslag.
16.5 We stimuleren de opwek van zonne-energie op daken door het ondersteunen van een door bewoners geïnitieerde dakenbank. Daarnaast stimuleren we bedrijven om de ruimte die zij beschikbaar hebben op hun daken, te benutten voor het plaatsen van zonnepanelen.